تغییرات اقلیمی بخشی از علت افزایش مشکلات مایکوتوکسین برای تجارت جهانی خوراک دام می باشد و انتظار می رود که این روند در ۵ سال آینده ادامه یافته و حتی شتاب نیز بگیرد.
به گزارش بخش بین المللی پایگاه اطلاع رسانی کشاورزی و صنایع غذایی ایران(اگنا) به نقل از آل ابوت فید؛ بر اساس بررسی های سالانه شرکت کارگیل، ۷ مورد از ۱۰ مورد آنالیزانجام شده روی مواد خام در سال گذشته، وجود مایکوتوکسین ها را در این مواد نشان می دهد. اما، تنها ۳۵ درصد از این موارد به آستانه ریسک خطر رسیده اند، که نشان می دهد نتایج آنالیزهای پیشگیرانه همیشه هم نگران کننده نیستند.
در مطالعه صورت گرفته سال ۲۰۲۱، بیش از ۳۲۸ هزار نمونه از ۱۵۰ کارخانه بین المللی خوراک در ۵۴ کشور جهان گرفته شد، نمونه برداری در فارم های پرورشی و سیلوهای ذخیره سازی آنها صورت پذیرفت و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
مواد نمونه برداری شده، ذرت (۲۱۲۲۵۴ مورد)، غلات (۸۵۴۷۸ مورد)، دانه های روغنی (۲۷۶۰۲ مورد) و سایر مواد (۳۶۳۲ مورد) بودند. این مطالعه نشان داد که ۷۲ درصد از مواد نمونه برداری شده به حداقل یک مایکوتوکسین آلوده بودند که نشان می‌دهد احتمال آلودگی در همه تمامی نهاده ها وجود دارد.
از آنجایی که مایکوتوکسین ها توسط کپک ها به عنوان یک پاسخ دفاعی طبیعی به عوامل محیطی تولید می شوند، وقوع آنها با شرایط آب و هوایی مرتبط است.
۴ مایکوتوکسین عمده در نهاده های دامی
این داده ها نشان می دهد که ۴ مایکوتوکسین عمده موجود در این مواد، وومیتوکسین (۸۰٪)، فومونیسین (۷۸٪)، زرالنون (۷۲٪) و آفلاتوکسین (۶۴٪) می باشند که همچنان شایع ترین مایکوتوکسین ها در سراسر جهان هستند. اکراتوکسین و توکسین T2 با کمتر از ۶۰ درصد آلودگی، کمترین میزان آلودگی را داشتند.
از ۳۵ درصدی نهاده ای که سطح انتشار آنها بالاتر از آستانه خطر کارگیل بود، وومیتوکسین (۶۱ درصد)، فومونیسین (۳۹ درصد) و زرالنون (۳۹ درصد) بالاترین سطوح حضور آلودگی توکسینی را داشتند.
این گزارش با نگاهی به نوع نهاده ها، به شرح ذیل می باشد:
ذرت:
۷۱ درصد از تمام نمونه برداری های مواد اولیه با پایه ذرت حداقل یک مایکوتوکسین داشتند و ۳۶ درصد بالاتر از آستانه خطر بودند. وومیتوکسین (۶۱ درصد)، فومونیسین (۴۵ درصد) و زرالنون (۴۵ درصد) بیشترین فراوانی را در این دسته از محصولات بر پایه ی ذرت داشتند.
غلات:
۷۸ درصد از ترکیبات مبتنی بر غلات تست مثبت مایکوتوکسین داشتند و ۴۰ درصد آنها توکسینی بالاتر از سطح آستانه خطر داشتند. وومیتوکسین تا حد زیادی شایع ترین مایکوتوکسین موجود در این دسته بود.
دانه‌های روغنی:
حدود ۶۴ درصد این مواد، آلوده بودند و کمتر از یک پنجم نمونه‌ها در آستانه خطر بودند. در این مواد، آفلاتوکسین و زرالنون و به دنبال آن توکسین T2 عمده ترین مایکوتوکسین های موجود در این گروه بودند.
ما شاهد افزایش میزان آلودگی به مایکوتوکسین در طی ۴ سال گذشته بودیم و انتظار داریم این روند ادامه یابد.
مناطقی که بیشترین شیوع مایکوتوکسین در آن مشاهده شد
«کلمنت سولت»، سرپرست بخش افزودنی های شرکت کارگیل، اعلام داشت: مناطقی که بیشترین میزان شیوع مایکوتوکسین و بالاترین سطوح خطر در سال گذشته را داشتند شامل چین، آسیا، آمریکای شمالی، آمریکای مرکزی و جنوبی و اروپا بودند، در حالی که روسیه و خاورمیانه کمترین سطح آلودگی را داشتند.
دکتر سولت در مورد این یافته‌ها گفت: ما در ۴ سال گذشته شاهد روند افزایشی در میزان آلودگی به مایکوتوکسین بودیم و انتظار داریم این روند همینطور ادامه یابد. از سال ۲۰۱۸، شاهد افزایش رشد ۷ درصدی آلودگی در نمونه برداری ها بودیم.
وی افزود: بیشترین افزایش شیوع از سال ۲۰۱۸ برای آفلاتوکسین ( با۱۱درصد رشد)، وومیتوکسین (با۶درصد رشد) و اکراتوکسین (با۶درصد رشد) روی داد. این افزایش احتمالاً به دلیل عوامل مختلفی از جمله تغییرات اقلیمی فصلی، بهبود فناوری های تشخیصی است که توانایی ما را در تشخیص آلودگی افزایش داده است. همچنین افزایش استفاده از پسماند کشاورزی (بعنوان محصولات جانبی) بدلیل افزایش قیمت نهاده ها و نیز تغییر در روش های کشاورزی، مانند تناوب کاشت، خاک‌ورزی و استفاده کمتر از مواد شیمیایی از دلایل دیگر این افزایش توکسین در سطح دنیا می باشد.
نقش تغییر اقلیمی
وی اضافه کرد که تغییرات آب و هوایی نیز احتمالاً در این امر نقش داشته باشد. از آنجایی که مایکوتوکسین‌ها توسط کپک‌ها به عنوان یک واکنش دفاعی طبیعی در برابر عوامل محیطی تولید می‌شوند، وقوع آنها با شرایط آب و هوایی مرتبط است. در نتیجه، تغییر الگوهای آب و هوایی می تواند منجر به تغییرات اساسی در توزیع، فراوانی و انتشار مایکوتوکسین ها شود.
در یک تغییر آب و هوایی، مایکوتوکسین ها مناطق جغرافیایی و محصولات جدید را آلوده خواهند کرد و ما انتظار داریم که این روند ادامه داشته باشد و احتمالاً در طی ۵ سال آینده تسریع گردد.
در پاسخ به میزان مایکوتوکسین گزارش شده در سطح دنیا، داشتن رویکردی هدفمند و بهینه برای ضد مایکوتوکسین ها پیش روی صنعت خوراک می باشد، زیرا بهترین راه برای به حداکثر رساندن عملکرد و در عین حال کاهش هزینه ها می باشد.
