اگرچه طبق قانون، هر ساله باید از بهرهبرداری دام سبک از مراتع کاسته شود، اما مسئولان به دنبال راهی جایگزین برای تولید گوشت قرمز این دامها هستند.
رئیس مرکز اصلاحنژاد دام کشور، گفت: مطابق قانون افزایش بهرهوری در کشاورزی، سالانه باید سه میلیون راس از دامهایی که از مراتع تغذیه میکنند، کاسته شود. بنابراین باید به فکر سامانه جدیدی بود تا این کاهش را جبران کند.
محمدرضا ملاصالحی، با اشاره به اینکه طبق برآوردهای معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی، حدود ۴۶ میلیون راس گوسفند و نزدیک به ۲۰ میلیون راس بز در کشور وجود دارد، افزود: توسعه سامانههای مزرعهای و بسته میتواند راهحلی جایگزین برای جبران کاهش دام سبک باشد.
به گفته وی، اکنون بیشترین دام سبک در اختیار عشایر است که کمتر از ۳۰ درصد علوفه را به صورت دستی آن هم در فصول زمستان تامین میکنند و بیش از ۷۰ درصد خوراک دامهایشان به تغذیه در مراتع وابسته است. سیستمهای نیمه بسته نیز در روستاها وجود دارد که بیشتر متکی به پسچر مزارع و مراتع اطراف خود هستند و البته از علوفه دستی هم استفاده میکنند. این در حالی است که در سامان جدید، دام سبک را با هدف تولید گوشت یا شیر به صورت کاملا بسته نگهداری کرده و علوفه را نیز به شکل دستی در اختیار دام قرار میدهند. البته در پرورش گوسفند، تولید گوشت در اولویت بوده و در ارتباط با پرورش بز، بیشتر تولید شیر مد نظر خواهد بود.
ملاصالحی، اظهار کرد: مزیتی که این دامها دارند، استفاده از پسماندهای مزارع است و از آنجا که در کشور مزارع زیرکشت غلات به وفور یافت میشود، میتوان منابع قابل توجهی برای تغذیه دام سبک پیدا کرد.
وی با بیان اینکه طی چهار سال اخیر، تعدادی از واحدهای بسته دام سبک راهاندازی شده، گفت: برای تسهیل در پرورش دام سبک و انتقال آن از مراتع به سامانههای بسته، باید بتوان اصلاحنژاد آنها را به گونهای ترتیب داد که این دام با شرایط جدید پرورش سازگار باشد. بنابراین باید با کمک منابع دامی بومی و تلاقی آنها با منابع وارداتی، این مشکل را برطرف کرد.
رئیس مرکز اصلاحنژاد دام کشور، با اشاره به اینکه هماکنون حدود ۸۲۰ هزار تن گوشت قرمز در کشور تولید میشود، ادامه داد: حدود ۴۸ درصد و به عبارتی ۴۰۰ هزار تن از این مقدار توسط دام سبک تولید شده و نزدیک به ۵۲ درصد آن سهم دام سنگین است. ضمن اینکه حدود ۱۰ درصد از نیاز داخلی گوشت از خارج وارد میشود.
ملاصالحی، افزایش جمعیت و بالا رفتن تقاضا برای مصرف گوشت در آینده را گریزناپذیر دانست و بیان کرد: پیشبینی میشود تا پایان برنامه ششم توسعه، ضریب خوداتکایی که اکنون به آن رسیدهایم، حفظ شود. البته برای حفظ آن باید تولید گوشت حداقل یک میلیون تن در سال باشد. یکی از راههای افزایش تولید، توسعه سامانههای بسته است.